Dijital Teknoloji İlerlemiyor, Zihnimizi Ele Geçiriyor Olabilir mi?
Dijitalleşme, modern çağın kaçınılmaz gerçeği olsa da, “ilerleme” perdesinin ardında bireysel özgürlüklerimize yönelik sinsi tehdit gizlenmektedir. “İki kötüden daha az kötü olana” oy verme yanılgısı, bizi farkında olmadan daha büyük tuzağa çekmektedir. Medya, bu teatral gösterinin parçası olmaktan öteye geçememekte, gerçekleri görmemizi engellemektedir. Artık sorgulama zamanı gelmiştir; dayatılan her gündeme karşı durmalıyız.
Kimliğimizi Çalan Görünmez Zincirler
Dijital kimlik, hayatımızın vazgeçilmez parçası haline gelmiştir. Gönüllü gibi sunulsa da, temel hizmetlere erişim için zorunluluk olarak karşımıza çıkmakta ve küresel gözetim ağının temelini oluşturmaktadır. 2027’ye doğru dijital kimlik programlarının küresel senkronizasyonu beklenirken, bu durum bireylerin dijital varlıkları üzerinde tam kontrol anlamına gelmektedir.
Yaş doğrulama mekanizmalarıyla entegrasyonu, dijital cüzdanların yaygınlaşması ve büyük teknoloji şirketlerinin sistemlerdeki merkezi rolü, mahremiyetimize yönelik ciddi tehditler barındırmaktadır. Teknoloji devlerinin uygulama bütünlüğü politikaları, açık kaynak yazılımlarını ve alternatif uygulamaları hedef alarak dijital ekosistemdeki çeşitliliği boğmaktadır. Türkiye’de de benzer dijitalleşme adımları atılırken, küresel trendin milli güvenliğimiz ve bireysel özgürlüklerimiz üzerindeki potansiyel etkilerini göz ardı edemeyiz.
Nakit Ölüyor, Kontrol Yükseliyor
Nakit tabanlı ekonomiden dijital ödeme sistemlerine geçiş, sadece kolaylık meselesi değil, aynı zamanda derin sosyoekonomik dönüşümlerin habercisidir. “Nakit kötüdür” anlatısı, bizi dijital paranın kucağına itmektedir. Çin, İskandinav ülkeleri (İsveç, Norveç, Danimarka) ve Güney Kore’de hayata geçirilen “Hizmet Olarak Kamusal Katılım” (PPAS) kavramı, bireylerin en basit günlük eylemleri için bile teknolojiye bağımlı hale geldiğini göstermektedir. Yemek siparişinden toplu taşımaya kadar her alanda dijital abonelikler olmadan var olamaması, kamusal hayata katılım hakkını aşındırmaktadır.
Uzak Doğu’daki bazı ülkelerdeki nakit kullanım deneyimleri, geçişin farklı toplumlardaki yansımalarını gözler önüne sermektedir. Batı ülkesinin güçlü nakit toplumu bile, katı yaş doğrulama önlemleriyle çevrimiçi kimlik için yeni kapılar açmaktadır. Türkiye’de de nakitsiz ödeme sistemlerinin hızla yaygınlaşması, PPAS kavramı benzeri küresel kontrol mekanizmalarının parçası olma riskini beraberinde getirmektedir.
Gizli İşbirliği: Hükümet ve Teknoloji Devleri
Batılı hükümetler ve özel sektör arasındaki işbirliği, demokratik değerler ve bireysel özgürlükler açısından alarm verici boyutlara ulaşmıştır. Bu iç içe geçiş, “yanlış ikili” yaratarak, faşizm biçimi olarak yorumlanabilir. Tarihsel örnekler, istihbarat teşkilatlarının teknoloji şirketleriyle olan ortaklıklarını gözler önüne sermektedir. Sansür, artık doğrudan hükümetler tarafından değil, platformlara dış kaynak olarak verilmekte; platformlar, belirli içerikleri barındırdıkları için para cezalarıyla karşı karşıya kalmaktadır.
Merkezi Banka Dijital Para Birimleri (CBDC’ler) ve sabit paralar gibi finansal araçlar, hükümet tiranlığının özel şirketlere dış kaynak olarak verilmesinde kilit rol oynamaktadır. Hükümetin endüstrileri düzenleme hakkı iddiası, bazı popüler teknoloji platformları gibi örneklerle teknolojinin toplumu dikte edip etmediği sorgulamasını beraberinde getirmektedir. Bu durum, güç yoğunlaşmasının ve bilgi kontrolünün demokratik süreçler üzerindeki derin etkilerini ortaya koymaktadır. Türkiye’nin küresel güç oyunundaki konumu, milli güvenliğimiz açısından hayati önem taşımaktadır.
Alternatif Teknolojiler ve Özgürlük Alanları
Dijital çağın dayattığı kontrol sistemlerine karşı bireysel ve toplumsal çözümler şarttır. Türkiye’nin teknolojik bağımsızlığı, bu mücadelenin temel taşı olacaktır. Gözetimi atlatmak için teknoloji devlerinden arındırılmış telefonlar ve gizlilik odaklı çözümler (SIM kartsız internet numaraları) kullanmalıyız. İletişim kanallarını merkezi kontrolden çıkarmak adına merkezi olmayan mesajlaşma araçları, alternatif ağlar ve kendi kendine barındırma önem taşımaktadır. Teknolojik olmayan yaşam alanları yaratma ihtiyacı, özgürlük hücreleri ve coğrafi konumlu ilan platformları gibi yaklaşımlarla özerk topluluklar kurmayı mümkün kılmaktadır.
Kontrolü Geri Almak İçin Yapılacaklar…
Dijitalleşme, insanlık için hem büyük potansiyel hem de büyük tehdit barındırmaktadır. Teknolojinin bizi kontrol etmek için kullanılabileceği gerçeğini kabul etmeli, ancak aynı zamanda onu özgürlük ve direniş için araç olarak kullanmanın yollarını aramalıyız. Bireysel sorumluluk, sürekli etkileşimden kaçınma ve çözüm odaklı yaklaşımlar, mücadelede kilit rol oynamaktadır. Telefonunu keseye koyma pratiği gibi basit adımlar bile, dijital bağımlılıktan kurtulmaya yardımcı olabilir. Unutmayın, karmaşık ve gizli operasyonel planlar varlığını sürdürüyor. Oyunun kurallarını değiştirmek, ancak bilinçli farkındalık ve kararlı eylemle mümkündür.
Sadi ÖZGÜL
Yazar
